Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1721

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1721

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1721 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1721 14:15 08.12.1720
2 Đại hàn 300° 20.01.1721 07:50 23.12.1720
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1721 02:23 08.01.1721
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1721 22:57 22.01.1721
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1721 21:47 08.02.1721
6 Xuân phân 20.03.1721 23:41 23.02.1721
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.1721 04:33 09.03.1721
8 Cốc vũ 30° 20.04.1721 12:47 24.03.1721
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1721 23:52 10.04.1721
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1721 13:46 26.04.1721
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 06.06.1721 05:34 12.05.1721
12 Hạ chí 90° 21.06.1721 22:49 27.05.1721
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1721 16:27 13.06.1721
14 Đại thử 120° 23.07.1721 09:44 29.06.1721
15 7 (Thân) Lập thu 135° 08.08.1721 01:45 16.06N.1721
16 Xử thử 150° 23.08.1721 15:45 01.07.1721
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 08.09.1721 03:11 17.07.1721
18 Thu phân 180° 23.09.1721 11:34 03.08.1721
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1721 16:49 18.08.1721
20 Sương giáng 210° 23.10.1721 18:49 03.09.1721
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1721 17:59 18.09.1721
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1721 14:35 04.10.1721
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1721 09:23 19.10.1721
24 Đông chí 270° 22.12.1721 02:53 04.11.1721

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1721

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.