Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1809

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1809

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1809 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1809 23:03 20.11.1808
2 Đại hàn 300° 20.01.1809 16:26 05.12.1808
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1809 11:00 20.12.1808
4 Vũ thuỷ 330° 19.02.1809 07:12 06.01.1809
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 06.03.1809 05:56 21.01.1809
6 Xuân phân 21.03.1809 07:21 06.02.1809
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.1809 12:03 21.02.1809
8 Cốc vũ 30° 20.04.1809 19:47 06.03.1809
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 06.05.1809 06:44 22.03.1809
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1809 20:12 08.04.1809
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 06.06.1809 11:57 24.04.1809
12 Hạ chí 90° 22.06.1809 04:56 10.05.1809
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1809 22:39 25.05.1809
14 Đại thử 120° 23.07.1809 15:54 11.06.1809
15 7 (Thân) Lập thu 135° 08.08.1809 08:06 27.06.1809
16 Xử thử 150° 23.08.1809 22:17 13.07.1809
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 08.09.1809 10:00 29.07.1809
18 Thu phân 180° 23.09.1809 18:41 14.08.1809
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 09.10.1809 00:14 01.09.1809
20 Sương giáng 210° 24.10.1809 02:37 16.09.1809
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 08.11.1809 02:03 01.10.1809
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1809 22:58 15.10.1809
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1809 17:56 01.11.1809
24 Đông chí 270° 22.12.1809 11:37 16.11.1809

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1809

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.