Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1872

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1872

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1872 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 06.01.1872 06:14 26.11.1871
2 Đại hàn 300° 20.01.1872 23:35 11.12.1871
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1872 18:04 26.12.1871
4 Vũ thuỷ 330° 19.02.1872 14:09 11.01.1872
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1872 12:42 26.01.1872
6 Xuân phân 20.03.1872 13:57 12.02.1872
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1872 18:26 27.02.1872
8 Cốc vũ 30° 20.04.1872 01:58 13.03.1872
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1872 12:41 28.03.1872
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1872 02:01 15.04.1872
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1872 17:34 30.04.1872
12 Hạ chí 90° 21.06.1872 10:31 16.05.1872
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1872 04:06 02.06.1872
14 Đại thử 120° 22.07.1872 21:27 17.06.1872
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1872 13:39 04.07.1872
16 Xử thử 150° 23.08.1872 04:04 20.07.1872
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1872 15:52 05.08.1872
18 Thu phân 180° 23.09.1872 00:53 21.08.1872
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1872 06:35 07.09.1872
20 Sương giáng 210° 23.10.1872 09:17 22.09.1872
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1872 08:52 07.10.1872
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1872 06:02 22.10.1872
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1872 01:02 07.11.1872
24 Đông chí 270° 21.12.1872 18:53 21.11.1872

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1872

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.