Bảng ngày giờ tiết khí năm 2140
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.
Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 2140 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 06.01.2140 07:26 | 17.11.2139 |
2 | Đại hàn | 300° | 21.01.2140 00:44 | 02.12.2139 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 04.02.2140 18:51 | 16.12.2139 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 19.02.2140 14:25 | 02.01.2140 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 05.03.2140 12:11 | 17.01.2140 |
6 | Xuân phân | 0° | 20.03.2140 12:35 | 02.02.2140 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 04.04.2140 16:03 | 17.02.2140 |
8 | Cốc vũ | 30° | 19.04.2140 22:38 | 03.03.2140 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 05.05.2140 08:24 | 19.03.2140 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 20.05.2140 20:53 | 05.04.2140 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 05.06.2140 11:49 | 21.04.2140 |
12 | Hạ chí | 90° | 21.06.2140 04:16 | 07.05.2140 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 06.07.2140 21:46 | 22.05.2140 |
14 | Đại thử | 120° | 22.07.2140 15:06 | 09.06.2140 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 07.08.2140 07:45 | 25.06.2140 |
16 | Xử thử | 150° | 22.08.2140 22:37 | 10.07.2140 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 07.09.2140 11:20 | 26.07.2140 |
18 | Thu phân | 180° | 22.09.2140 21:06 | 12.08.2140 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 08.10.2140 03:55 | 28.08.2140 |
20 | Sương giáng | 210° | 23.10.2140 07:27 | 13.09.2140 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 07.11.2140 08:04 | 28.09.2140 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 22.11.2140 05:54 | 14.10.2140 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 07.12.2140 01:40 | 29.10.2140 |
24 | Đông chí | 270° | 21.12.2140 19:48 | 13.11.2140 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 2140
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.