Bảng ngày giờ tiết khí năm 2730
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 2730 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 06.01.2730 11:50 | 26.11.2729 |
2 | Đại hàn | 300° | 21.01.2730 05:12 | 11.12.2729 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 04.02.2730 22:58 | 25.12.2729 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 19.02.2730 17:35 | 11.01.2730 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 06.03.2730 14:03 | 26.01.2730 |
6 | Xuân phân | 0° | 21.03.2730 12:40 | 11.02.2730 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 05.04.2730 14:12 | 26.02.2730 |
8 | Cốc vũ | 30° | 20.04.2730 18:36 | 12.03.2730 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 06.05.2730 02:16 | 28.03.2730 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 21.05.2730 12:47 | 13.04.2730 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 06.06.2730 02:03 | 29.04.2730 |
12 | Hạ chí | 90° | 21.06.2730 17:19 | 14.05.2730 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 07.07.2730 10:02 | 01.06.2730 |
14 | Đại thử | 120° | 23.07.2730 03:20 | 17.06.2730 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 07.08.2730 20:22 | 02.07.2730 |
16 | Xử thử | 150° | 23.08.2730 12:22 | 18.07.2730 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 08.09.2730 02:27 | 05.08.2730 |
18 | Thu phân | 180° | 23.09.2730 14:12 | 20.08.2730 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 08.10.2730 22:57 | 05.09.2730 |
20 | Sương giáng | 210° | 24.10.2730 04:45 | 21.09.2730 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 08.11.2730 07:18 | 06.10.2730 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 23.11.2730 07:06 | 21.10.2730 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 08.12.2730 04:15 | 07.11.2730 |
24 | Đông chí | 270° | 22.12.2730 23:37 | 21.11.2730 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 2730
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.