Bảng ngày giờ tiết khí năm 3048
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 3048 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 06.01.3048 15:15 | 29.11.3047 |
2 | Đại hàn | 300° | 21.01.3048 08:53 | 14.12.3047 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 05.02.3048 02:31 | 29.12.3047 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 19.02.3048 20:49 | 14.01.3048 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 05.03.3048 16:37 | 29.01.3048 |
6 | Xuân phân | 0° | 20.03.3048 14:26 | 14.02.3048 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 04.04.3048 14:53 | 29.02.3048 |
8 | Cốc vũ | 30° | 19.04.3048 18:13 | 15.03.3048 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 05.05.3048 00:41 | 01.04.3048 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 20.05.3048 10:10 | 16.04.3048 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 04.06.3048 22:25 | 01.05.3048 |
12 | Hạ chí | 90° | 20.06.3048 12:59 | 17.05.3048 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 06.07.3048 05:09 | 04.06.3048 |
14 | Đại thử | 120° | 21.07.3048 22:17 | 19.06.3048 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 06.08.3048 15:21 | 05.07.3048 |
16 | Xử thử | 150° | 22.08.3048 07:47 | 21.07.3048 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 06.09.3048 22:28 | 07.08.3048 |
18 | Thu phân | 180° | 22.09.3048 11:07 | 23.08.3048 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 07.10.3048 20:52 | 08.09.3048 |
20 | Sương giáng | 210° | 23.10.3048 03:47 | 24.09.3048 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 07.11.3048 07:26 | 10.10.3048 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 22.11.3048 08:18 | 25.10.3048 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 07.12.3048 06:23 | 10.11.3048 |
24 | Đông chí | 270° | 22.12.3048 02:28 | 25.11.3048 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 3048
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.