Bảng ngày giờ tiết khí năm 3101
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 3101 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 06.01.3101 11:52 | 15.12.3100 |
2 | Đại hàn | 300° | 21.01.3101 05:36 | 30.12.3100 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 04.02.3101 23:11 | 14.01.3101 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 19.02.3101 17:28 | 29.01.3101 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 06.03.3101 13:07 | 15.02.3101 |
6 | Xuân phân | 0° | 21.03.3101 10:50 | 30.02.3101 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 05.04.3101 11:04 | 15.02N.3101 |
8 | Cốc vũ | 30° | 20.04.3101 14:15 | 01.03.3101 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 05.05.3101 20:29 | 16.03.3101 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 21.05.3101 05:45 | 02.04.3101 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 05.06.3101 17:50 | 17.04.3101 |
12 | Hạ chí | 90° | 21.06.3101 08:11 | 03.05.3101 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 07.07.3101 00:19 | 19.05.3101 |
14 | Đại thử | 120° | 22.07.3101 17:17 | 05.06.3101 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 07.08.3101 10:30 | 21.06.3101 |
16 | Xử thử | 150° | 23.08.3101 02:50 | 07.07.3101 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 07.09.3101 17:50 | 22.07.3101 |
18 | Thu phân | 180° | 23.09.3101 06:28 | 09.08.3101 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 08.10.3101 16:36 | 24.08.3101 |
20 | Sương giáng | 210° | 23.10.3101 23:34 | 09.09.3101 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 08.11.3101 03:38 | 25.09.3101 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 23.11.3101 04:33 | 11.10.3101 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 08.12.3101 02:59 | 26.10.3101 |
24 | Đông chí | 270° | 22.12.3101 23:04 | 10.11.3101 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 3101
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.