Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1503

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1503

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1503 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 27.12.1502 15:51 28.11.1502
2 Đại hàn 300° 11.01.1503 09:29 14.12.1502
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 26.01.1503 04:31 29.12.1502
4 Vũ thuỷ 330° 10.02.1503 01:30 14.01.1503
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 25.02.1503 01:08 29.01.1503
6 Xuân phân 12.03.1503 03:42 15.02.1503
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 27.03.1503 09:29 30.02.1503
8 Cốc vũ 30° 11.04.1503 18:27 15.03.1503
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 27.04.1503 06:21 02.04.1503
10 Tiểu mãn 60° 12.05.1503 20:47 17.04.1503
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 28.05.1503 13:03 04.05.1503
12 Hạ chí 90° 13.06.1503 06:31 20.05.1503
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 29.06.1503 00:07 06.06.1503
14 Đại thử 120° 14.07.1503 17:15 21.06.1503
15 7 (Thân) Lập thu 135° 30.07.1503 08:46 08.07.1503
16 Xử thử 150° 14.08.1503 22:18 23.07.1503
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 30.08.1503 08:56 09.08.1503
18 Thu phân 180° 14.09.1503 16:40 24.08.1503
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 29.09.1503 21:00 10.09.1503
20 Sương giáng 210° 14.10.1503 22:23 25.09.1503
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 29.10.1503 20:46 10.10.1503
22 Tiểu tuyết 240° 13.11.1503 16:56 25.10.1503
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 28.11.1503 11:13 10.11.1503
24 Đông chí 270° 13.12.1503 04:37 25.11.1503

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1503

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.