Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1504

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1504

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1504 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 27.12.1503 21:38 10.12.1503
2 Đại hàn 300° 11.01.1504 15:23 25.12.1503
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 26.01.1504 10:18 10.01.1504
4 Vũ thuỷ 330° 10.02.1504 07:23 25.01.1504
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 25.02.1504 06:53 10.02.1504
6 Xuân phân 11.03.1504 09:32 25.02.1504
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 26.03.1504 15:12 11.03.1504
8 Cốc vũ 30° 11.04.1504 00:13 27.03.1504
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 26.04.1504 12:02 12.04.1504
10 Tiểu mãn 60° 12.05.1504 02:29 28.04.1504
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 27.05.1504 18:45 14.04N.1504
12 Hạ chí 90° 12.06.1504 12:10 01.05.1504
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 28.06.1504 05:50 17.05.1504
14 Đại thử 120° 13.07.1504 22:51 02.06.1504
15 7 (Thân) Lập thu 135° 29.07.1504 14:30 18.06.1504
16 Xử thử 150° 14.08.1504 03:53 05.07.1504
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 29.08.1504 14:41 20.07.1504
18 Thu phân 180° 13.09.1504 22:16 06.08.1504
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 29.09.1504 02:48 22.08.1504
20 Sương giáng 210° 14.10.1504 04:03 07.09.1504
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 29.10.1504 02:36 22.09.1504
22 Tiểu tuyết 240° 12.11.1504 22:39 06.10.1504
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 27.11.1504 17:06 21.10.1504
24 Đông chí 270° 12.12.1504 10:22 07.11.1504

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1504

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.