Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1565

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1565

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1565 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 26.12.1564 17:05 23.11.1564
2 Đại hàn 300° 10.01.1565 10:36 09.12.1564
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 25.01.1565 05:33 24.12.1564
4 Vũ thuỷ 330° 09.02.1565 02:19 09.01.1565
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 24.02.1565 01:47 24.01.1565
6 Xuân phân 11.03.1565 04:02 10.02.1565
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 26.03.1565 09:39 25.02.1565
8 Cốc vũ 30° 10.04.1565 18:17 10.03.1565
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 26.04.1565 06:03 26.03.1565
10 Tiểu mãn 60° 11.05.1565 20:15 12.04.1565
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 27.05.1565 12:30 28.04.1565
12 Hạ chí 90° 12.06.1565 05:50 15.05.1565
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 27.06.1565 23:33 30.05.1565
14 Đại thử 120° 13.07.1565 16:42 16.06.1565
15 7 (Thân) Lập thu 135° 29.07.1565 08:25 03.07.1565
16 Xử thử 150° 13.08.1565 22:04 18.07.1565
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 29.08.1565 08:57 04.08.1565
18 Thu phân 180° 13.09.1565 16:52 19.08.1565
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 28.09.1565 21:27 05.09.1565
20 Sương giáng 210° 13.10.1565 23:02 20.09.1565
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 28.10.1565 21:37 05.10.1565
22 Tiểu tuyết 240° 12.11.1565 17:56 20.10.1565
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 27.11.1565 12:20 05.11.1565
24 Đông chí 270° 12.12.1565 05:48 20.11.1565

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1565

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.