Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1665

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1665

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1665 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1665 00:04 20.11.1664
2 Đại hàn 300° 19.01.1665 17:31 04.12.1664
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 03.02.1665 12:16 19.12.1664
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1665 08:48 04.01.1665
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1665 07:55 19.01.1665
6 Xuân phân 20.03.1665 09:51 04.02.1665
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1665 15:04 19.02.1665
8 Cốc vũ 30° 19.04.1665 23:21 05.03.1665
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1665 10:47 21.03.1665
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1665 00:41 07.04.1665
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1665 16:47 22.04.1665
12 Hạ chí 90° 21.06.1665 09:57 09.05.1665
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1665 03:44 25.05.1665
14 Đại thử 120° 22.07.1665 20:53 10.06.1665
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1665 12:52 26.06.1665
16 Xử thử 150° 23.08.1665 02:41 13.07.1665
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1665 13:59 28.07.1665
18 Thu phân 180° 22.09.1665 22:11 14.08.1665
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1665 03:14 30.08.1665
20 Sương giáng 210° 23.10.1665 05:05 15.09.1665
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1665 04:05 01.10.1665
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1665 00:35 16.10.1665
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 06.12.1665 19:15 30.10.1665
24 Đông chí 270° 21.12.1665 12:44 15.11.1665

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1665

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.