Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1801

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1801

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1801 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 06.01.1801 00:30 22.11.1800
2 Đại hàn 300° 20.01.1801 17:52 07.12.1800
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1801 12:28 22.12.1800
4 Vũ thuỷ 330° 19.02.1801 08:41 07.01.1801
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 06.03.1801 07:27 22.01.1801
6 Xuân phân 21.03.1801 08:55 08.02.1801
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.1801 13:40 23.02.1801
8 Cốc vũ 30° 20.04.1801 21:27 08.03.1801
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 06.05.1801 08:27 24.03.1801
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1801 21:56 09.04.1801
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 06.06.1801 13:42 25.04.1801
12 Hạ chí 90° 22.06.1801 06:41 12.05.1801
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 08.07.1801 00:21 28.05.1801
14 Đại thử 120° 23.07.1801 17:35 13.06.1801
15 7 (Thân) Lập thu 135° 08.08.1801 09:43 29.06.1801
16 Xử thử 150° 23.08.1801 23:53 15.07.1801
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 08.09.1801 11:31 01.08.1801
18 Thu phân 180° 23.09.1801 20:12 16.08.1801
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 09.10.1801 01:42 02.09.1801
20 Sương giáng 210° 24.10.1801 04:05 17.09.1801
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 08.11.1801 03:28 03.10.1801
22 Tiểu tuyết 240° 23.11.1801 00:24 18.10.1801
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1801 19:18 02.11.1801
24 Đông chí 270° 22.12.1801 13:01 17.11.1801

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1801

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.