Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1889

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1889

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1889 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1889 09:10 04.12.1888
2 Đại hàn 300° 20.01.1889 02:37 19.12.1888
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 03.02.1889 20:57 04.01.1889
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1889 17:07 19.01.1889
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1889 15:31 04.02.1889
6 Xuân phân 20.03.1889 16:50 19.02.1889
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1889 21:08 05.03.1889
8 Cốc vũ 30° 20.04.1889 04:46 21.03.1889
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1889 15:19 06.04.1889
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1889 04:43 22.04.1889
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1889 20:08 07.05.1889
12 Hạ chí 90° 21.06.1889 13:10 23.05.1889
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1889 06:39 10.06.1889
14 Đại thử 120° 23.07.1889 00:04 26.06.1889
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1889 16:15 11.07.1889
16 Xử thử 150° 23.08.1889 06:43 27.07.1889
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1889 18:35 13.08.1889
18 Thu phân 180° 23.09.1889 03:38 29.08.1889
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1889 09:26 14.09.1889
20 Sương giáng 210° 23.10.1889 12:08 29.09.1889
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1889 11:49 15.10.1889
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1889 08:58 30.10.1889
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1889 04:04 15.11.1889
24 Đông chí 270° 21.12.1889 21:51 29.11.1889

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1889

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.