Bảng ngày giờ tiết khí năm 2761
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 2761 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 06.01.2761 00:16 | 09.12.2760 |
2 | Đại hàn | 300° | 20.01.2761 17:48 | 23.12.2760 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 04.02.2761 11:24 | 08.01.2761 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 19.02.2761 06:07 | 23.01.2761 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 06.03.2761 02:21 | 08.02.2761 |
6 | Xuân phân | 0° | 21.03.2761 01:03 | 23.02.2761 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 05.04.2761 02:18 | 09.03.2761 |
8 | Cốc vũ | 30° | 20.04.2761 06:46 | 24.03.2761 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 05.05.2761 14:11 | 09.04.2761 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 21.05.2761 00:44 | 25.04.2761 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 05.06.2761 13:47 | 11.05.2761 |
12 | Hạ chí | 90° | 21.06.2761 05:06 | 27.05.2761 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 06.07.2761 21:43 | 12.06.2761 |
14 | Đại thử | 120° | 22.07.2761 15:03 | 28.06.2761 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 07.08.2761 08:05 | 15.06N.2761 |
16 | Xử thử | 150° | 23.08.2761 00:06 | 02.07.2761 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 07.09.2761 14:19 | 17.07.2761 |
18 | Thu phân | 180° | 23.09.2761 02:05 | 03.08.2761 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 08.10.2761 11:02 | 18.08.2761 |
20 | Sương giáng | 210° | 23.10.2761 16:51 | 04.09.2761 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 07.11.2761 19:38 | 19.09.2761 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 22.11.2761 19:26 | 04.10.2761 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 07.12.2761 16:49 | 19.10.2761 |
24 | Đông chí | 270° | 22.12.2761 12:07 | 05.11.2761 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 2761
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.