Bảng ngày giờ tiết khí năm 2941
Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.
Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ
Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:
Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 2941 dưới đây:
STT | Tháng | Tiết khí | Kinh độ mặt trời | Ngày dương lịch | Ngày âm lịch |
---|---|---|---|---|---|
1 | 12 (Sửu) | Tiểu hàn | 285° | 05.01.2941 16:10 | 17.11.2940 |
2 | Đại hàn | 300° | 20.01.2941 09:44 | 03.12.2940 | |
3 | 1 (Dần) | Lập xuân | 315° | 04.02.2941 03:23 | 18.12.2940 |
4 | Vũ thuỷ | 330° | 18.02.2941 21:49 | 02.01.2941 | |
5 | 2 (Mão) | Kinh trập | 345° | 05.03.2941 17:49 | 17.01.2941 |
6 | Xuân phân | 0° | 20.03.2941 15:55 | 02.02.2941 | |
7 | 3 (Thìn) | Thanh minh | 15° | 04.04.2941 16:43 | 17.02.2941 |
8 | Cốc vũ | 30° | 19.04.2941 20:25 | 02.03.2941 | |
9 | 4 (Tỵ) | Lập Hạ | 45° | 05.05.2941 03:18 | 18.03.2941 |
10 | Tiểu mãn | 60° | 20.05.2941 13:07 | 04.04.2941 | |
11 | 5 (Ngọ) | Mang chủng | 75° | 05.06.2941 01:45 | 20.04.2941 |
12 | Hạ chí | 90° | 20.06.2941 16:29 | 05.05.2941 | |
13 | 6 (Mùi) | Tiểu thử | 105° | 06.07.2941 08:56 | 21.05.2941 |
14 | Đại thử | 120° | 22.07.2941 02:00 | 08.06.2941 | |
15 | 7 (Thân) | Lập thu | 135° | 06.08.2941 19:12 | 23.06.2941 |
16 | Xử thử | 150° | 22.08.2941 11:19 | 09.07.2941 | |
17 | 8 (Dậu) | Bạch lộ | 165° | 07.09.2941 01:58 | 25.07.2941 |
18 | Thu phân | 180° | 22.09.2941 14:09 | 11.08.2941 | |
19 | 9 (Tuất) | Hàn lộ | 195° | 07.10.2941 23:43 | 26.08.2941 |
20 | Sương giáng | 210° | 23.10.2941 06:07 | 12.09.2941 | |
21 | 10 (Hợi) | Lập đông | 225° | 07.11.2941 09:33 | 27.09.2941 |
22 | Tiểu tuyết | 240° | 22.11.2941 09:56 | 13.10.2941 | |
23 | 11 (Tý) | Đại tuyết | 255° | 07.12.2941 07:50 | 28.10.2941 |
24 | Đông chí | 270° | 22.12.2941 03:33 | 13.11.2941 |
Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 2941
Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.
Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.