Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1763

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1763

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1763 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1763 19:05 22.11.1762
2 Đại hàn 300° 20.01.1763 12:30 07.12.1762
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1763 07:10 22.12.1762
4 Vũ thuỷ 330° 19.02.1763 03:30 07.01.1763
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 06.03.1763 02:23 22.01.1763
6 Xuân phân 21.03.1763 03:58 08.02.1763
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.1763 08:50 23.02.1763
8 Cốc vũ 30° 20.04.1763 16:43 08.03.1763
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 06.05.1763 03:48 24.03.1763
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1763 17:22 09.04.1763
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 06.06.1763 09:10 25.04.1763
12 Hạ chí 90° 22.06.1763 02:11 12.05.1763
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1763 19:52 27.05.1763
14 Đại thử 120° 23.07.1763 13:05 13.06.1763
15 7 (Thân) Lập thu 135° 08.08.1763 05:11 29.06.1763
16 Xử thử 150° 23.08.1763 19:17 15.07.1763
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 08.09.1763 06:51 02.08.1763
18 Thu phân 180° 23.09.1763 15:27 17.08.1763
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1763 20:51 02.09.1763
20 Sương giáng 210° 23.10.1763 23:07 17.09.1763
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1763 22:24 03.10.1763
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1763 19:14 18.10.1763
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1763 14:04 03.11.1763
24 Đông chí 270° 22.12.1763 07:43 18.11.1763

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1763

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.