Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1785

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1785

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1785 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1785 03:11 25.11.1784
2 Đại hàn 300° 19.01.1785 20:33 09.12.1784
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 03.02.1785 15:09 24.12.1784
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1785 11:23 10.01.1785
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1785 10:10 25.01.1785
6 Xuân phân 20.03.1785 11:39 10.02.1785
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1785 16:26 25.02.1785
8 Cốc vũ 30° 20.04.1785 00:15 12.03.1785
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1785 11:15 27.03.1785
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1785 00:49 14.04.1785
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1785 16:35 29.04.1785
12 Hạ chí 90° 21.06.1785 09:39 15.05.1785
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1785 03:18 02.06.1785
14 Đại thử 120° 22.07.1785 20:36 17.06.1785
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1785 12:41 03.07.1785
16 Xử thử 150° 23.08.1785 02:54 19.07.1785
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1785 14:27 05.08.1785
18 Thu phân 180° 22.09.1785 23:09 20.08.1785
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1785 04:33 06.09.1785
20 Sương giáng 210° 23.10.1785 06:55 21.09.1785
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1785 06:13 06.10.1785
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1785 03:09 21.10.1785
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 06.12.1785 21:59 05.11.1785
24 Đông chí 270° 21.12.1785 15:43 20.11.1785

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1785

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.