Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1878

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1878

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1878 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1878 16:59 03.12.1877
2 Đại hàn 300° 20.01.1878 10:24 18.12.1877
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 04.02.1878 04:47 03.01.1878
4 Vũ thuỷ 330° 19.02.1878 00:56 18.01.1878
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1878 23:23 02.02.1878
6 Xuân phân 21.03.1878 00:42 18.02.1878
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 05.04.1878 05:02 03.03.1878
8 Cốc vũ 30° 20.04.1878 12:39 18.03.1878
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1878 23:14 04.04.1878
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1878 12:37 20.04.1878
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 06.06.1878 04:02 06.05.1878
12 Hạ chí 90° 21.06.1878 21:03 21.05.1878
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1878 14:32 08.06.1878
14 Đại thử 120° 23.07.1878 07:57 24.06.1878
15 7 (Thân) Lập thu 135° 08.08.1878 00:06 10.07.1878
16 Xử thử 150° 23.08.1878 14:34 25.07.1878
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 08.09.1878 02:24 12.08.1878
18 Thu phân 180° 23.09.1878 11:26 27.08.1878
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1878 17:13 13.09.1878
20 Sương giáng 210° 23.10.1878 19:56 28.09.1878
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1878 19:36 13.10.1878
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1878 16:46 28.10.1878
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1878 11:51 14.11.1878
24 Đông chí 270° 22.12.1878 05:41 29.11.1878

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1878

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.