Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1881

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1881

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1881 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1881 10:26 06.12.1880
2 Đại hàn 300° 20.01.1881 03:56 21.12.1880
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 03.02.1881 22:17 05.01.1881
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1881 18:29 20.01.1881
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1881 16:53 06.02.1881
6 Xuân phân 20.03.1881 18:13 21.02.1881
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1881 22:30 06.03.1881
8 Cốc vũ 30° 20.04.1881 06:08 22.03.1881
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1881 16:39 08.04.1881
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1881 06:03 24.04.1881
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1881 21:27 09.05.1881
12 Hạ chí 90° 21.06.1881 14:28 25.05.1881
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1881 07:57 12.06.1881
14 Đại thử 120° 23.07.1881 01:21 28.06.1881
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1881 17:32 13.07.1881
16 Xử thử 150° 23.08.1881 07:58 29.07.1881
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1881 19:50 14.07N.1881
18 Thu phân 180° 23.09.1881 04:50 01.08.1881
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1881 10:38 16.08.1881
20 Sương giáng 210° 23.10.1881 13:17 01.09.1881
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1881 12:59 16.09.1881
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1881 10:06 02.10.1881
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 07.12.1881 05:13 17.10.1881
24 Đông chí 270° 21.12.1881 23:00 01.11.1881

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1881

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.