Bảng ngày giờ các tiết khí năm 1777

Bảng ngày giờ tiết khí năm 1777

Tiết khí thực chất là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo chuyển động của Trái Đất khi quay xung quanh mặt trời. Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ. Ngày bắt đầu một tiết khí là những ngày mặt trời ở các vị trí toạ độ nhất định.

Theo đó, trong một năm có 24 tiết khí theo lịch vạn niên. Đó là những ngày mà mặt trời nằm ở các kinh độ: 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°, 225°, 240°, 255°, 270°, 285°, 300°, 315°, 330°, 345° so với Trái Đất.

24 tiết khí

Khi ta chia mặt phẳng thành 360 độ thì tương ứng mỗi một tiết khí cách nhau 15 độ

Có 2 yếu tố làm ảnh hưởng tới khoảng cách giữa các tiết khí cạnh nhau:

Vì vậy, khoảng cách giữa 2 tiết khí gần nhau sẽ dao động trong khoảng 14-16 ngày. Ta có thể quan sát kỹ hơn bảng ngày giờ tiết khí năm 1777 dưới đây:

STT Tháng Tiết khí Kinh độ mặt trời Ngày dương lịch Ngày âm lịch
1 12 (Sửu) Tiểu hàn 285° 05.01.1777 04:41 26.11.1776
2 Đại hàn 300° 19.01.1777 22:04 11.12.1776
3 1 (Dần) Lập xuân 315° 03.02.1777 16:42 26.12.1776
4 Vũ thuỷ 330° 18.02.1777 12:59 11.01.1777
5 2 (Mão) Kinh trập 345° 05.03.1777 11:49 26.01.1777
6 Xuân phân 20.03.1777 13:23 12.02.1777
7 3 (Thìn) Thanh minh 15° 04.04.1777 18:12 27.02.1777
8 Cốc vũ 30° 20.04.1777 02:07 13.03.1777
9 4 (Tỵ) Lập Hạ 45° 05.05.1777 13:09 28.03.1777
10 Tiểu mãn 60° 21.05.1777 02:47 15.04.1777
11 5 (Ngọ) Mang chủng 75° 05.06.1777 18:32 01.05.1777
12 Hạ chí 90° 21.06.1777 11:38 17.05.1777
13 6 (Mùi) Tiểu thử 105° 07.07.1777 05:15 03.06.1777
14 Đại thử 120° 22.07.1777 22:33 18.06.1777
15 7 (Thân) Lập thu 135° 07.08.1777 14:34 05.07.1777
16 Xử thử 150° 23.08.1777 04:45 21.07.1777
17 8 (Dậu) Bạch lộ 165° 07.09.1777 16:15 06.08.1777
18 Thu phân 180° 23.09.1777 00:55 22.08.1777
19 9 (Tuất) Hàn lộ 195° 08.10.1777 06:15 08.09.1777
20 Sương giáng 210° 23.10.1777 08:36 23.09.1777
21 10 (Hợi) Lập đông 225° 07.11.1777 07:51 08.10.1777
22 Tiểu tuyết 240° 22.11.1777 04:46 23.10.1777
23 11 (Tý) Đại tuyết 255° 06.12.1777 23:34 07.11.1777
24 Đông chí 270° 21.12.1777 17:18 22.11.1777

Ngày và thời điểm của các tiêt khí trong năm 1777

Ví dụ: ngày Lập Xuân là ngày 4 hoặc mùng 5 tháng 2 dương lịch. Khi đó, mặt trời nằm ở vị trí 315 độ trên mặt phẳng không gian của trái đất mà ta quan sát được. Sau ngày Lập Xuân, kéo dài đến ngày 19 hoặc 20 tháng 2. Khi ấy mặt trời đã chuyển sang vị trí 330 độ, có nghĩa là đã kết thúc tiết Lập Xuân bắt đầu bước vào tiết Vũ Thuỷ.

Có một điều thú vị rằng, hầu hết học giả tại Việt Nam đều cho rằng “tiết” và “khí” là 2 phần riêng biệt. Chúng luôn phiên đan xen lẫn nhau, cứ một “tiết” (trung khí) là lại tới một “khí” (tiết khí), bắt đầu từ tiết lập xuân. Tuy nhiên, để cho dễ hiểu và ứng dụng thì ngày nay chúng ta vẫn thường gọi chung là tiết khí, hoặc ngắn gọn là tiết.